Terug naar de Motorpagina


Flapperdeflap Fan


Na de Vlaamse tourtocht bleef de nazomer aanhouden. Geen probleem, het is heerlijk motorweer. Zodoende ga ik maar weer eens op de motor naar het werk. De terug weg is vanaf Oosterbeek, en omdat het zulk ontzettend lekker weer is, over de Ginkelse heide terug naar Ede.

Bij zo 5000tpm hoor ik ineens een vreemd geluid. Net als of er een takje tussen de spaken van de fiets is gekomen. Het doet heel erg denken aan lang geleden, toen ik een knijper met een kaartje ertussen aan de spatbordhouder van de fiets maakte. Maar dit is geen fiets, sterker nog, het heeft geeneens gewone spaken. Dus wat dan. Het geluid is alleen bij een 5000-5500tpm te horen. Simpelste oplossing is natuurlijk om gewoon geen 5000-5500tpm te draaien, dan is het geluid ook weg. Toch geeft me dat niet het goede gevoel. Ik denk dat er wat moet gebeuren.

Wat er zeker moet gebeuren is tanken, want na de Vlaamse toertocht heb ik nog niet opnieuw benzine in de 'Rode Rakker' gedaan. Dus naar "De Haan", en volgooien.

Dan naar huis, en verhip, daar is dat flapper-geluid weer. Wat kan het zijn? Het klinkt vanaf de voorkant van het motorblok. Wat zit daar dan wat zulk een hinderlijk geluid kan maken. Het enige wat ik kan bedenken is de ventilator, die voorop de nokkenas is bevestigd.
Werner, een andere CX rijder, heeft ooit een tijdje met zo'n geluidje rondgereden, met als resultaat dat op een ongelukkig moment zijn fan in stukken vloog, en ook meteen maar even een hap uit de radiator meenam. Gelukkig was het vlak bij Nijkerk, waar Erik woont, die vlug ter plaatse was, waarna ze samen de ANWB wisten te overtuigen dat de CX naar Nijkerk gebracht moest worden. Vervolgens werd een oproepje op het forum van de Dutch Honda CX-500 club geplaatst. Ik had nog een reserve fan, en viavia werd er een andere radiator uit Bergen Op Zoom gebracht, waarna Werner na een halve dag knutselen weer verder kon.
Maar hoe avontuurlijk zoiets ook mag lijken, als het jezelf overkomt is het meestal toch minder gezellig.

Dus, is de vraag: Is de fan van de Rakker aan ver-fan-ging toe? Die vraag werd op het forum geplaatst. En hoewel je natuurlijk een geluid niet via tekst kunt weergegeven was de strekking van de antwoorden: Waarschijnlijk fan defect, dus vervangen.

Frans had een fan die ik zo mocht komen ophalen. Op een maandagavond stond ik daar dus een andere fan te kiezen. De zwarte? of toch maar de zwarte? Moeilijke keus, maar de zwarte zou waarschijlijk het best passen. Aan de achterzijde zaten wat scheurtjes, maar op het eerste gezicht niet helemaal door-en-door. Ook wat O-ringetjes kreeg ik mee, om dat ik een 'slechte waterpijp aansluiting'-lekspoor op het blok had. Aldus voorzien van goede gaven werd de thuisreis aangevangen.


... lekspoor ...

De CX stond al een paar dagen stilletjes te wachten op de dingen die komen zouden, en dinsdagmiddag was het tijd om er eens een steeksleutel in te zetten.
Als eerste maar eens zorgen dat ik gewoon bij de fan kan komen. Dat betekende dat eerst de lowers van de kuip, en daarna die fraaie Polaris kuip zelf eraf moest. Zodra dat klaar was ging de radiator bescherming van de kuipbeugels af. Dan is het de beurt aan de benzine tank. En natuurlijk had ik net helemaal afgetankt, en dan is zo'n tank vol met benzine heel wat zwaarder dan een tank die bijna leeg is. Maar toen dat klaar was stond de CX klaar voor het grote, beetje onbekende, deel van de operatie.

Tenminste, dat dacht ik.

Het volgende op het lijstje was de koelvloeistof uit de radiator laten lopen. Gewoon, via de aftapplug aan de onderzijde van de radiator. De diverse slangklemmen werden alvast losgedraait terwijl de koelvloeistof, nog steeds helder blauw, in een opvangbak liep. De koelvloeistof was er in februari 2008 ingegaan, toen de "Rode Rakker" na de stator wissel weer helemaal in elkaar gezet was. Volgens 'Peter's' moet de koelvloeistof elke twee jaar vervangen worden, maar wat eerder zal vast niet erg zijn.


... helder blauw ...

Terwijl ik een kopje thee drink lopen de laatste druppels uit het koelsysteem. En als ik terug bij de motor ben begin ik met het uitbouwen van de radiator. Maar dat valt even tegen !!!
De drie bouten waar de radiator mee vast zit laten zich makkelijk loshalen. De slangen laten zich redelijk makkelijk wegschuiven, maar dan, als ik de radiator weg wil halen, dan merk ik dat de kuipsteunen rechts en links aardig in de weg zitten. Er valt niet aan te ontkomen, ook de kuipsteunen moeten eraf.

kuipsteun
... kuipsteunen rechts ...

kuipsteun
... en links ...

Goed dan, wat moet dat moet. Ik schuif één waterslang weer op zijn plaats, om de radiator niet los te laten hangen, en maak de steunen los. 't Gaat eigenlijk best vlot, tot dusver, en als ik de kuipsteunen eraf heb kan ook eenvoudig de radiator weggehaald worden. Een paar spatjes koelvloeistof druppen nog in de opvangbak, maar daar had ik al op gerekend, dus geen probleem. En als ik de radiator op een veilige plek heb neergelegd kan ik eens kijken naar wat het probleem dan zou moeten zijn.
De krassen op de plastic fan maken me niet ongerust, maar er zijn ook een aantal scheuren zichtbaar, en die zouden best eens de oorzaak van het geklapper kunnen zijn. Het hoeft maar een beetje los te zitten, en dan weet je niet wat er kan gebeuren, zo in de duistere diepten achter de radiator.
Om de fan los te krijgen moet nu eerst de borgbout eraf. Dat gaat gelukkig makkelijk. Dan is het tijd om de fan-afdrukbout te gaan gebruiken, die ik tijden geleden op SJK eens heb gekregen "voor het geval dat...". En nu heb ik dat geval dus. De bout wordt rustig in het hartstuk van de fan geplaats. Het is ook mogelijk, volgens het handboek en talloze verhalen van de CX-club site, om de vooras te gebruiken. Maar ook heb ik verhalen gehoord en gelezen over afstrippende draad en fan's die vastblijven zitten aan de conische passing, en dan met veel moeite en een dremel losgesneden moeten worden. Bovendien, de vooras zit nog in het voorwiel. Dus gebruik ik de afdrukbout. Een moment van "gaat 'ie of gaat 'ie niet", een korte draai aan de ringsleutel 19 en haast zonder moeite plopt de fan los, en kan van de nokkenas worden afgenomen.

afdrukbout
... afdrukbout geplaatst ...

En dan wil ik nou wel eens zien wat er fout is aan deze fan. De krasjes, ach, dat is niets, maar scheuren zijn erger. De oude fan vertoont veel scheuren en scheurtjes. Twee of drie lopen helemaal door het plastic heen. Niet goed, concludeer ik. Nadat ik de zojuist van de motor afgenomen fan heb gemerkt, leg ik de 'nieuwe' ernaast. Die is nog wat vuil, dus wordt eerst maar eens schoon gemaakt. En dan zie ik iets wat me nog niet eerder was opgevallen. Ook deze fan heeft een scheurtje. Ééntje maar, en een kleintje, maar wel door en door. Het is niet zo'n heel grote scheur, maar toch....
Nu moet ik toch even gaan nadenken, en een beetje advies kan ik ook wel gebruiken. Misschien is Theo thuis......

Een paar uur later bel ik Theo op. Hij is thuis, en ik mag even langskomen om het probleem voor te leggen. Dus 10 minuten later sta ik voor de deur. We bekijken de oude fan van de Rakker, die echt veel scheuren heeft, en de nieuwere, met één klein mini-scheurtje. Wat te doen? We zijn het er snel over eens dat een scheurtje niet echt fijn is, en dat een nieuwe fan eigenlijk beter is. Maar waar haal je nou zo snel een nieuwe fan vandaan? Theo heeft ook nog wel reserve ventilatoren, maar die zijn beide met de vooras van het blok getrokken, en hebben nu een beschadigd hartstuk. Maar er staat ook een vastgelopen sloopblok, waar nog wel een redelijke uitziende fan opzit. Als we die er nu eens afhalen en kijken hoe die eruit ziet?
Ondanks de zeer uitgebreide werkplaats en een erg goed voorziene gereedschap kast heeft Theo geen fan-afdrukbout. Met de vooras proberen dan maar? Maar ik rij liever even naar huis terug om de afdrukbout op te halen. Een half uurtje later zit ik bij het vastgelopen blok, waar ondertussen de borgbout voor de fan verwijderd is. Dopje 19, bout indraaien en 'plop' los is de fan. Ik krijg er al ervaring in......

We bekijken de fan en maken het plastic rond het hartstuk schoon. Deze fan is in een bijna nieuw-staat. Nergens, maar dan ook nergens een kras, scheur of pit te bekennen. Ik laat de fan uit Nijkerk achter bij Theo, en ga naar huis met een scheurloze ventilator in de tas.

fan rakker
... van de Rakker ...

fan nijkerk
... mini-scheurtje ...

Twee dagen later, donderdag middag, ga ik verder. Het uitbouwen is klaar, nu komt de wederopbouw. De fan is helemaal schoongemaakt, de conische passing is gereinigd aan beide kanten, en dus moet het maar. Ik zet de fan op zijn plaats, en druk het geval handvast aan. Even voelen hoe het zit... en er is al geen beweging meer in te krijgen. Past precies dus. De borgbout erop, vastdraaien en klaar. Nou ja, klaar... de radiator, de kuipsteunen, de kuip, de benzinetank, alles moet er nog op- en aangemaakt worden voordat het echt klaar is. Ik heb even moeite met het plaatsen van de radiator, totdat ik tot de ontdekking kom dat ik de radiator fout wil vastzetten. Dom, maar dus geen probleem.
Als ik de radiator goed heb, kijk ik ook nog even naar het andere probleempje, de waterpijp. Wat te doen? Ik veeg met mijn vinger het lekspoor weg. Hé, denk ik, wat gek. Want het lekspoor is vettig, en lijkt meer op olie dan op koelvloeistof. En de koelvloeistof die uit de motor kwam is lichtblauw, en dit is eerder bruin. Als de waterpijp zou lekken zou het lekspoor logischerwijs ook blauwig moeten zijn. Hmmmmm... De bruine streep kwam tevoorschijn in Belgie, en terug uit Belgie was het oliepijp beneden het minimum gezakt. Ik hou het even op olie, die daar ergens uit het blok kan komen. Ik waag de gok, en besluit de waterpijp niet los te halen.
Nu de radiator weer op zijn plaats zit, gaan ook de kuipsteunen er weer op. De oude koelvloeistof gaat in een fles, voor bij het chemisch afval, en nieuw spul gaat in de radiator. Het lijkt als of er minder ingaat dan eruit gekomen is, dus over een paar dagen nog eens controleren.

kuipsteunen erop
... kuipsteunen erop ...

En nu ik toch alles los heb liggen kan ik ook even kijken hoe het met de kleppen staat. De laatste keer dat die gesteld zijn was volgens mij in maart, toen ook het frame werd nagekeken, en de olie ververst. En nu ben ik toch echt in tijd en ruimte veel verder, 6 maanden en meer dan 5000 kilometer. Volgens 'Peters' moet kleppen controle elke 4 maanden of 6000 kilometer gebeuren, en het ene ben ik wel aan, het andere nog niet. Dus : Kleppenstellen.
Dat blijkt inderdaad geen overbodige luxe te zijn. De uitlaatkleppen staan bijna allemaal te ver, tot 0.15 aan toe. Inlaatkant is wat beter, maar ook hier is voldoende ruimte tot verbetering. Deksels er weer op, en wat is er dan aan de beurt? Proefdraaien, besluit ik. De tank is nog niet geplaats, maar er zit vast nog wel genoeg brandstof in de carburateurs, de benzine leiding en het benzine filter. Tot mijn grote verrassing en vreugde start de CX in één keer. Geen choke, geen problemen. Dat is er tijdje anders geweest, als ik 's ochtends wilde starten, moest er met de choke geschoven worden en moest ik drie, vier, vijf keer proberen voordat de "Rode Rakker" aansloeg. Nu gaat 'ie in één keertje. Dus kleppen stellen loont, blijkt maar weer eens.
Verder nu, met de kuip. En nu met goede rubbers eronder, en niet met een stuk dubbel binnenband. Staat veel netter, en is minstens zo goed. De benzine tank gaat er weer op, de Polaris op de plek, lowers eronder, electra aansluiten en dan is het tijd om het gereedschap op te ruimen, en even na te denken wat ik vergeten ben. Ik kan niets bedenken, en die avond wordt er een klein proefrondje gemaakt. Geen rare geluiden, een lekker brommende motor, alles lijkt te werken zoals het moet.

De volgende dag kan ik weer met de motor naar kantoor. Terwijl de kilometers onder me door rollen luister ik naar de geluiden van de CX. Niets staat te klapperen, geen onrustbarende geluiden. Weer een klusje goed gedaan. Alleen dat lekje nog niet, maar dat is voor een andere keer......



Terug naar de Motorpagina